Omurga Ve Omurilik Tümörleri

Omurga Tümörleri Nereden Kaynaklanır?

Omurga tümörleri, omurga kemiklerinden kaynaklanan kitlelerdir. İki şekilde gelişebilirler. Ya omurgayı oluşturan kemiklerin kendi hücrelerinden gelişirler; ya da vücudun başka yerlerindeki kanserlerin omurga kemiklerine sıçraması ile oluşurlar. Omurgaya en çok yayılım gösteren kanser tipleri, prostat, meme, akciğer ve böbrek kanserleridir. Omurga kemiklerinden kaynaklanan tümörler iyi huylu veya kötü huylu olabilirler.

Omurilik Tümörleri Nereden Kaynaklanır?

Omurga kanalı içinde omurilik, omuriliği saran zarlar, omurilikten çıkış gösteren sinirler ve yumuşak dokular (kan damarları ve bağ dokusu) vardır. Tüm bu dokulardan tümör gelişebilir. Bu tümörler, omuriliği saran zarların üstüne, altına doğru gelişebilirler veya omuriliğin içinden kaynaklanabilirler. Omurilik zarlarından en sık gelişen tümörler schwannom, meningiom, dermoid, epidermoid, anjiyom, lipom adlı tümörlerdir. Omurilik içinden ise en sık epandimom ve astrositomlar gelişir. Sinir kökleri ve sinirlerden en sık schwannom-nörofibromlar köken alır.

Omurga Tümörleri Nasıl Belirtiler Gösterir?

Omurga kemiklerini etkileyen tümörlerde en sık görülen belirti, tümörlü kemik üzerinde ağrı hissedilmesidir. Kemik üzerine basmakla bu ağrı artar. Omurgadaki tümörün bütümesi ile iki önemli sorun ortaya çıkar. Bunlardan birincisi tümörlü omurga kemiğinin zayıflaması ve omur kırığı oluşturmasıdır. İkinci en önemli sorun ise, tümörün kemikten omurilik kanalına doğru büyüyerek omurilik ve sinirlere bası oluşturmadır. Bu basının gerçekleştiği seviyeye bağlı olarak kol ve bacaklarda çeşitli derecelerde felçler, uyuşma, idrar ve gaita kaçırma/yapamama gibi bulgular ortaya çıkabilir.

Omurilik Tümörlerinin Belirtileri Nelerdir?

Omurilik ve sinirlerden köken alan tümörler erken evrede bile felçle kendilerini belli ederler. Kuvvet kayıpları, tümörün büyümesine paralel olarak genellikle ilerleyicidir. Duyu kaybı da eşlik eder. İdrar ve gaita kontrol sorunları da sıklıkla görülür.

Omurilik Tümörlerinde Tanı Nasıl Konur?

Nörolojik bozukluklar ve felçlerle gelen hastada, öykünün dinlenmesinin ve muayenenin yapılmasının ardından özellikle MRI içeren tetkikler yapılır. Bazı tümörler, kontrast madde ile daha görünür hale geçeceğinden allerjik bir durum yoksa baştan kontrastlı MRI çekimleri yapılabilir. Tümör sebebi ile omurga kırığı gelişmişse direkt röntgenler ve tomografi de tanıya eşlik eder. Bazı EMG, SEP gibi elektrofizyolojik tetkikler de yapılabilir.

Omurga ve Omurilik Tümörlerinde Tedavi

Omurga ve omurilik tümörlerinde asıl tedavi cerrahidir. Ancak bazen iyi huylu, takiplerde büyüme göstermeyen, nörolojik bozukluk yapmayan tümörlerde hiçbir tedavi uygulamadan takip etmek de bir seçenek olabilir. Kemoterapi ve radyoterapi tedavilere ek seçenekler olarak planlanabilir.

Omurga Tümörlerinde Ne zaman Ameliyat Yapılmalıdır?

Omurilik tümörleri genellikle iyi huylu ve yavaş seyirli olsalar da büyüdüklerinde sinir sistemi bası bulgularına sebep oldukları için, kuvvetsizlik gibi belirtiler ortaya çıktığında boyutu ne olursa olsun opere edilmelidirler.

Tümör çıkarımı ana hedef olsa da bazen tümör nedeni ile omurga kanalının bütünlüğü ve dayanıklılığı da bozulabilir. Bu koşulda, omurganın insanı dik tutma özelliği tehlikeye gireceği için omurgaya stabilizasyon denilen sabitleme işlemi gerektiğinde de cerrahi yapılabilir.

Bazen metastatik yani omurgaya yayılan tümörler kemikte çıkarılacak bir kitle oluşturmazlar ancak kemiği zayıflatarak omur kırığı oluştururlar. Bu koşulda, kapalı yöntemle kemikten biyopsi alma ve kemik çimentosu ile güçlendirme (kifoplasti) işlemi yapılabilir.

Omurga Tümörlerinde İyileşme Nasıldır?

Omurga ve omuriliğin iyi huylu ve sınırlı kitleleri tamamen çıkarıldıklarında sorun sona erer. O nedenle bu tür kitlelerin cerrahisi oldukça iyi sonuçlara sahiptir. Kötü huylu, başka yerden yayılmış kitlelerde tam çıkarım da küre yakın bir tedavi sağlar. Tam çıkarımı mümkün olmayan kitlelerde ameliyattan sonra gelen patoloji raporu doğrultusunda tedaviye kemoterapi ve radyoterapi eklenir.

Omurga ve omurilik tümörleri ölümcül olmasa da kol-bacak felci gibi fonksiyon kaybına yol açtıkları için önemlidir. Bu nedenle ameliyat zamanlaması büyük önem taşır.

Ameliyat sonrası iyileşme tümörün tipine ve fonksiyon kaybına göre değişiklikler gösterebilir. Tam çıkarılmış bir tümörde hastanede kalma süresi 3-7 gün arasında değişebilir. İyileşme 1-3 ay sürebilir.Bu sürece felç varsa fizik tedavi rehabilitasyon da eklenebilir.

Omurga ve Omurilik Tümörleri  Tekrar Eder mi?

Tam cerrahi çıkarım sonrası patolojisi iyi huylu olarak gelen tümörler, genellikle tekrar etmezler. Kısmi çıkarılmış ve kötü huylu tümörlerde tekrar büyüme mümkündür. O nedenle omurga tümör ameliyatlarından sonra ilk yıl daha sık aralarla, sonra azalarak muayene ve MRI takibi yapılmalıdır.